Các Giai Đoạn Của Thị Trường Chứng Khoán

Giai đoạn đầu tiên của một thị trường tăng giá thường bắt đầu khi thị trường vừa trải qua thời gian dài giảm giá, và không ai kỳ vọng nó sẽ phục hồi. Lúc này, chẳng ai quan tâm đến chứng khoán. Nếu tôi tình cờ gặp ai đó và họ hỏi tôi làm nghề gì, khi tôi trả lời rằng mình là quản lý một quỹ đầu tư cổ phiếu, họ gật đầu lịch sự rồi nhanh chóng đi chỗ khác. Nếu không rời đi, họ cũng sẽ chuyển chủ đề ngay lập tức, nói về trận bóng rổ của Celtics, kỳ bầu cử sắp tới, hoặc thời tiết. Chẳng mấy chốc, họ quay sang trò chuyện với một nha sĩ gần đó về vấn đề cao răng.

Khi mười người thích nói chuyện với một nha sĩ về cao răng hơn là thảo luận với tôi về chứng khoán, đó là dấu hiệu cho thấy thị trường sắp quay đầu tăng trưởng.

Đến giai đoạn hai, khi tôi tiết lộ công việc của mình, những người quen mới không bỏ đi ngay. Họ ở lại lâu hơn một chút, có thể để nói rằng thị trường chứng khoán rất rủi ro, trước khi chuyển sang trò chuyện với nha sĩ. Các cuộc trò chuyện tại buổi tiệc vẫn xoay quanh vấn đề cao răng hơn là cổ phiếu. Lúc này, thị trường đã tăng khoảng 15% so với giai đoạn đầu, nhưng không nhiều người để ý.

Sang giai đoạn ba, khi thị trường đã tăng 30% so với giai đoạn đầu, tôi trở thành tâm điểm của buổi tiệc. Một đám đông những người quan tâm bỏ mặc nha sĩ để vây quanh tôi cả buổi tối. Nhiều người nhiệt tình kéo tôi sang một bên để hỏi họ nên mua cổ phiếu nào. Thậm chí, chính nha sĩ cũng muốn biết nên đầu tư vào đâu. Ai cũng đã rót tiền vào một cổ phiếu nào đó và sôi nổi bàn tán về lợi nhuận.

Đến giai đoạn bốn, một lần nữa mọi người tụ tập quanh tôi, nhưng lần này là để cho tôi lời khuyên về việc nên mua cổ phiếu gì. Ngay cả nha sĩ cũng có ba hoặc bốn gợi ý, và khi tôi tra cứu những cổ phiếu đó trên báo vào những ngày sau, tất cả đều tăng giá. Khi hàng xóm bắt đầu mách nước cho tôi về cổ phiếu và tôi ước rằng mình đã nghe theo lời khuyên của họ, đó là dấu hiệu chắc chắn rằng thị trường đã đạt đỉnh và sắp sụt giảm.

From Peter Lynch